Excerpt from my graduation thesis, which explains the story of this project (in Dutch):
De ‘Wesendonck Lieder’ is een serie van vijf liederen die Richard Wagner componeerde op de gedichten van Mathilde Wesendonck, de vrouw van zijn geldschieter waar hij hopeloos verliefd op was geworden.
EMMA-student Thomas Hopman (EMMA Sound and Music) heeft de opnames gemaakt van mezzo sopraan Ellen van Beek en haar pianiste.
De muziek is, voor zover bekend, nu voor het eerst opgenomen zoals Wagner het gecomponeerd heeft, namelijk voor alleen zang begeleid door pianospel.
Met dit project wilden Ellen en ik een eigentijdse reactie geven op de periode van de Hoog-Romantiek, waarin Wagner zijn ‘Wesendonck Lieder’ schreef. Tevens is dit project een praktijkonderzoek naar synergie tussen muziek en visuals.
Ik heb bewust gekozen om met een klassieke zangeres in zee te gaan, om een objectievere blik te krijgen op muziekvormgeving. Ik ben naast mijn studie actief werkzaam als club-VJ en ben daarom gewend om populaire, moderne muziek te visualiseren.
In de loop der tijd ontwikkel je truukjes en maniertjes om die muziek te visualiseren en daarom heb ik geen objectieve blik meer op het visualiseren van dat genre.
Ik heb bewust gekozen voor een muzieksoort die, ten eerste weinig connectie heeft met deze tijd van moderne media en, ten tweede niet mijn persoonlijke voorkeur geniet qua stijl. Deze factoren maken het voor mij makkelijk om objectief naar de invloed van geluid op beeld te kijken, omdat ik nu ervaring kan putten uit twee uitersten en daardoor met meer zekerheid een standpunt kan in nemen over de algemene rol van muziek en beeld in muziekvisualisatie.
Het project is voor mij erg interessant, omdat ik niet alleen onderzoek doe naar de relatie tussen beeld en geluid, maar ook een passende vormgeving moet vinden om hoog- romantiek en postmodernisme met elkaar te verbinden.
Met welke intentie zijn de liederen ingezongen door Ellen?
• Uitdaging een technisch zo moeilijk mogelijk stuk te kunnen zingen • De originele composities op de manier te spelen zoals de componist ze bedoelt had, wat voor zover bekend nog niet eerder op die manier is opgenomen.
Met welke intentieheb ik de muziek gevisualiseerd?
• Eigentijdse reactie op de romantische periode • Onderzoek voor thesis naar synergie tussen muziek en beeld • Uitdaging om muziek te visualiseren die qua genre niet vaak wordt gevisualiseerd, zodat ik de uitdaging heb om iets ‘nieuws’ te doen.
Met welke intentie koppelen we deze muziek met dit beeld?
• Onderzoek naar de toegevoegde waarde van een relatief nieuw beeldmedium gekoppeld aan een relatief ouderwets muziekstuk, dat ook bewust dusdanig op die manier authentiek gehouden is.
Omdat het beeld en het geluid beide met een compleet andere intentie tot stand zijn gekomen zal de samenvoeging van deze twee vragen om een duidelijke keuze in de stijl.
Er vindt namelijk bij de samenvoeging van de twee al een duidelijke stijlbreuk plaats tussen de authentiek opgenomen muziek van Ellen en het modern toegepaste medium video.
Wagner’s muziek behoort tot de Romantiek en kenmerkt zich door de verwerping van de mensheid en menselijk contact, serieusheid, onder de indruk zijn van de natuur en de natuurelementen, teleurstelling, onvervuld verlangen en dramatiek. Omdat de thematiek universeel is, maar de stijl waarmee dit gebracht is haaks staat op de belevingswereld van onze generatie, vraagt dit project om een reactie van onze tijd, vanuit de stijlkenmerken van het postmodernisme.
In mijn beelden maak ik dan ook gebruik van die postmoderne stijlmiddelen, zoals ironie, kitch, pastiche, parodie en eclecticisme om een reactie te geven op de stijl van de hoog- romantiek.
Uiteindelijk heb ik er voor gekozen om van de vijf liederen, slects drie te visualiseren.
Dit ten eerste vanuit een praktisch oogpunt; ik had gewoonweg te weinig tijd en middelen om alle vijf de liederen te visualiseren volgens de concepten die ik er voor geschreven had.
Ten tweede was het voor mijn onderzoek voldoende om slechts drie van de vijf liederen te visualiseren, omdat ik in deze drie liederen al mijn onderzoeksresultaten kon testen.
